| บทคัดย่อ |
วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้ คือ ศึกษาความหลากหลายของชนิดราเอคโตไมคอร์ไรซาโดยกิจกรรมที่มีส่วนร่วมจากชุมชน ศึกษาการแยกเชื้อบริสุทธิ์และการเพาะเลี้ยงเส้นใยราเอคโตไมคอร์ไรซาด้วยอาหารเลี้ยงเชื้อที่แตกต่างกัน นอกจากนี้งานวิจัยยังมีการส่งเสริมกิจกรรมในการอนุรักษ์และการถ่ายทอดเทคโนโลยีการเพาะเห็ดตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง
การศึกษาความหลากหลายของชนิดของราเอคโตไมคอร์ไรซาได้ทำการศึกษาในพื้นที่ป่าชุมชนพัฒนวรพงศ์ อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ ระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงสิงหาคม พ.ศ.2557 ในการศึกษานี้ได้ทำการแยกเชื้อบริสุทธ์บริสุทธ์ของราเอคโตไมคอร์ไรซาเห็ดแดงน้ำหมาก (Russulaemetic) จำนวน 3 สายพันธ์ (RDES1, RDES2, และ RENN) ราเอคโตไมคอร์ไรซาเห็ดถ่านใหญ่ (R. nigrican) จำนวน 1 สายพันธ์ และราเอคโตไมคอร์ไรซาเห็ดถ่านเล็ก (R. densfolia) จำนวน 1 สายพันธ์ (RDLK) ซึ่งได้เก็บตัวอย่างมาจากหลายพื้นที่ในจังหวัดเพชรบูรณ์และจังหวัดเลย โดยนำมาทำการเพาะเลี้ยงบนอาหารสำเร็จรูป PDA หลังจากนั้นราเอคโตไมคอร์ทั้ง 5 สายพันธ์ จะถูกนำไปทดสอบการเจริญเติบโตบนอาหารเลี้ยงเชื้อที่แตกต่างกัน คือ PDB และ EMB เพื่อหาแนวทางในการเพิ่มผลผลิตเส้นใยรา นอกจากนี้ยังมีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอนุรักษ์โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนที่บ้านพัฒนวรพงษ์ อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์
การศึกษาความหลากชนิดของราเอคโตไมคอร์ไรซาพบราทั้งหมด 12 ชนิด 5 สกุล 5 วงศ์สกุลเด่นที่พบ คือ สกุล Russula ลองลงมา คือ สกุล Amanita และ Cantharellus ตามลำดับในการทดสอบชนิดของอาหารพบว่า EMB เป็นอาหารที่มีความเหมาะสมที่สุดในการเพาะเลี้ยงเส้นใยรา เนื่องจากผลการทดลองพบว่า เส้นใยราเอคโตไมคอร์ไรซาทั้ง 5 สายพันธ์ ที่เพาะเลี้ยงในอาหารเลี้ยงเชื้อ EMB มีน้ำหนักแห้งของเส้นใยมากที่สุด ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของเส้นใยราเอคโตไมคอร์ไรซาของเห็ดทั้ง 3 ชนิด พบว่าราเอคโตไมคอร์ไรซาเห็ดถ่านใหญ่ (RDLK) มีน้ำหนักแห้งของเส้นใยสูงที่สุดเมื่อสิ้นสุดการทดลอง (35 วัน) ในการจัดกิจกรรมโดยการมีส่วนร่วมจากชุมชนได้มีการจัดกิจกรรมการปลูกฝังแนวความคิดการอนุรักษ์โดยกลุ่มอนุรักษ์ของชุมชนให้แก่เยาวชนในพื้นที่และการถ่ายทอดเทคโนโลยีการเพาะเห็ดให้แก่ประชาชน ผลการประเมินความพึงพอใจของประชาชนที่เข้าร่วมกิจกรรมใน 3 ด้าน คือ ด้านกิจกรรม ด้านวิทยากร และด้านวัสดุอุปกรณ์และสิ่งอำนวยความสะดวก พบว่าค่าเฉลี่ยของความพึงพอใจในแต่ละด้านอยูในช่วง 3.91-4.55, 3.88-4.49 และ 3.691-4.20 ตามลำดับ สรุปได้ว่าประชาชนมีความพึงพอใจมากต่อการจัดกิจกรรม
Diversity of ectomycorrhizal fungi base on participation activity by local community was monitored. The isolated and cultured of ectomycorrhizal mycilia in different media were investigated. Moreover, this research promoted the conservation activity and transferred technology of mushroom culture to local people base on efficiency economic.
The diversity of ectomycorrhizal fungi was conducted at Wattanworapong forest community Khoakho District, Phetchabun Province from May to August 2014. In this study, three strains of Russula emetic (RDES1, REDS2 and RENN), one strain of R. nigrican (RNNN) and one strain of R. densfolia (RDLK) collected from various localities in Phechabun and Loei Province. The samples were isolated and cultured on PDA medium. Then all of strains of ectomycorrhizal fungi were selected for inoculum production. The effects of different media i.e. PDB and EMB on growth were studied with the aim of improving mycelia production. Moreover, the participial activities base on the requirement of local people were encouraged in Wattanworapong community.
Twelve species, five in the genus and five in the families of ectomycorrhizal fungi in the were found in the area of Wattanworapong forest commnity. The dominant genus were Russula, followed by Amanita and Cantharellus, respectively. Among media tested, EMB medium was the most suitable medium for the five strains with the maximum mycelia dry weight. The comparison on the growth between three species of ectomycorrhizal fungi found that R. nigrican (RDLK) showed the highest mycelia dry weight at the end of this study (35 days). The participation activities which were encouraging a conservative conscious to the youth by local conservative people and transferring a technology on mushroom culture were performed. The results on the activities evaluation in three parts i.e. knowledges, speaker and materials and facilities showed that the average of evaluative scores ranged from 3.91-4.55, 3.88-4.49 and 3.91-4.20, respectively. The activities evaluation indicated that the participants satisfied these activities in a high level.
|
|---|
| คำสำคัญ |
ความหลากชนิด,เอคโตไมคอร์ไรซา,การเพาะเชื้อในห้องปฏิบัติการ,diversity,ectomycorrhizal fungi,inoculation in laboratory
|
|---|
