| บทคัดย่อ |
การวิจัยเรื่อง การพัฒนาลวดลายผ้าทอพื้นบ้านในตำบลบ้านติ้ว อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อพัฒนาลวดลายผ้าทอพื้นบ้านในต.บ้านติ้ว อ.หล่มสัก จ.เพชรบูรณ์ (2) เพื่อศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับผ้าทอพื้นบ้านในต.บ้านติ้ว อ.หล่มสัก จ.เพชรบูรณ์ ผู้วิจัยได้สร้างแบบสัมภาษณ์เพื่อใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการทอผ้า และการพัฒนาลวดลายผ้าทอพื้นบ้านจากกลุ่มสตรีสหกรณ์ทอผ้ามุก จากการวิเคราะห์ข้อมูล สามารถแสดงผลการวิจัย ได้ดังนี้
1. กลุ่มสตรีสหกรณ์ทอผ้ามุก มีวิธีการทอผ้าในลักษณะการ ทอผ้ายกดอก จึงได้มีการรวบรวมข้อมูลรูปแบบของลวดลายที่เกิดจากการทอผ้ายกดอกในจังหวัดต่าง ๆ และได้ตัดสินใจเลือกลายดอกจัน มาเป็นลายต้นแบบในการพัฒนาลวดลายผ้าทอพื้นบ้าน โดยได้นำข้อมูลผ้าทอลายดอกจันของจังหวัดต่าง ๆ สัญลักษณ์ดอกจัน ไม้ดอกที่มีชื่อเรียกว่า ดอกจันต่าง ๆ รวมทั้งนำรูปทรงเรขาคณิต มาเป็นแนวทางในการออกแบบ โดยผสมผสานกับกรรมวิธีในการทอผ้าแบบดั้งเดิม ลักษณะของลวดลายผ้า สีของผ้า และสีของลาย จนได้แบบของผ้าทอลายดอกจันตามที่ต้องการ
การพัฒนาลวดลายผ้าทอพื้นบ้านนั้น ทางกลุ่มต้องการที่จะอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นแบบดั้งเดิมไว้ จึงได้นำผ้าฝ้ายมาย้อมตามสีต่าง ๆ เพื่อใช้เป็นเส้นด้ายในการทอ ด้ายเส้นใหญ่ใช้สำหรับทอพื้นผ้า และด้ายเส้นเล็กสำหรับใช้คัดลายของผ้า สำหรับอุปกรณ์ที่ใช้ในการทอนั้น เป็นของโบราณที่สืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ โดยนำมาใช้ในการทอลายผ้าที่พัฒนาขึ้น และสมาชิกในกลุ่มได้มีการนำแบบลายผ้าที่พัฒนาไปดำเนินการทอจนได้ผ้าทอลายดอกจันที่เป็นผ้าต้นแบบ 3 สี คือ สีดำ สีแดง และสีบานเย็น
ผลการสำรวจความพึงพอใจที่มีต่อผ้าทอลายดอกจัน พบว่า ผู้ตอบแบบสอบส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุระหว่าง 31- 40 ปี มีอาชีพเป็นข้าราชการ/พนักงานของรัฐ มีความพึงพอใจต่อผ้าทอลายดอกจันด้านลวดลายผ้า สีผ้าและสีลวดลาย ภาพรวมผ้าทอลายดอกจัน อยู่ในระดับมาก แต่มีความพึงพอใจด้านเนื้อผ้า อยู่ในระดับปานกลาง
2. กลุ่มสตรีสหกรณ์ทอผ้ามุก มีผลิตภัณฑ์ผ้าทอพื้นบ้านที่ผลิตผ้าทอพื้นบ้านที่ผลิตและจำหน่ายหลักๆ และมีชื่อเสียงอยู่ในปัจจุบันในด้านความสวยงาม คงทน สีไม่ตก เนื่องจากทางกลุ่มใช้ด้ายที่ทำจากฝ้ายสังเคราะห์ ซึ่งจะทำให้ผ้าที่ทอมีสีสันสวยงาม ผ้าทอพื้นบ้านที่มีชื่อเสียงของกลุ่ม ได้แก่ ผ้ามุก ซึ่งถือเป็นผ้าที่มีชื่อเสียงในจังหวัดเพชรบูรณ์ และผ้ามุกยังมีประวัติความเป็นมายาวนาน ซึ่งทางกลุ่มได้อนุรักษ์และสืบสานการทอผ้ามุก เพื่อให้ภูมิปัญญาของท้องถิ่นดำรงอยู่มาโดยตลอดจนถึงปัจจุบัน และกลุ่มยังได้มีการนำวิธีการทอผ้าลายดอกพิกุล มาผลิตและจำหน่ายเป็นผลิตภัณฑ์ผ้าทอของกลุ่มด้วย ซึ่งผ้าลายดอกพิกุล เป็นลวดลายที่ทอขึ้นจากการใช้วิธีการทอผ้ายกดอก มาคัดลายเป็นดอกพิกุล โดยที่ผ้ายกลายดอกพิกุลจะใช้เส้นด้ายยืนสีเดียวและอาจใช้สีอื่นคั่นระหว่างดอกก็ได้ จึงทำให้ผ้าลายดอกพิกุลที่มีความสวยงาม และได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก
The research about The development of local fabric designs Banteaw Sub-district, Lomsak District, Phetchabun Province. There was the objective (1) for developed local fabric design in Banteaw Sub-district, Lomsak District, Phetchabun Province. (2) for studied the data about local fabric design in Banteaw Sub-district, Lomsak District, Phetchabun Province. The researcher had create a interview to collect information about weaving and the development of local fabric design of woman’s weaving group Banteaw Sub-district. The analysis could show the research result as follow :
1. Woman’s weaving muk cooperative group, there was the way of weaving in brocade then had collect information of pattern of brocade weaving in several province and decide choose asterisk pattern to underlying pattern in development of local fabric design. Group collected information about fabric of several province, asterisk symbol, the flowers and the geometric for design guidelines, by incorporating the methods of traditional weaving, the characteristics of patterned fabric color of fabric and color of pattern in order to had Dokjun pattern of fabric as needed.
The development of local fabric design , group wanted to conserve local traditional, group made to cotton dyed several color for used yarn in the weaving. Thread twine used weaving fabric and yarn used weaving of screening fabric. The equipment that used weaving were the antique that inherit come to since ancestor by apply in weaving that develop fabric design and member of group had weaving of pattern in development that had Dokjun pattern of fabric 3 color : black , red , and magenta.
Satisfaction survey results are found Dokjun fabric , most respondents were female, age between 31 - 40 years , career as a bureaucrat / government employees. Satisfied of Dokjun fabric in the sense of pattern, color of fabric and pattern, overview of Dokjun fabric stay in many level but satisfied of texture stay in the average.
2. Woman’s weaving muk cooperative group, there was the weaving fabric products mainly produced and sold and famous in now its beautiful , durable , colored because of group was make of synthetic cotton which would make a colorful weaving fabrics. Weaving famous fabric of the group for example Muk fabric that was famous in the Phetchabun and had long history. Group had conserve and inherit tatting muk fabric to the existence local wisdom by all present and the group weaved Pikul fabric that produced and sold cloth products fabric of the group. Pikul fabric was pattern weaving by design that weaving method mantles. Weaving of pikul fabric used one color yarn and might use other color flowers between them. Ornament making twill fabric was beautiful and was very popular.
|
|---|
