| บทคัดย่อ |
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาและประเมินศักยภาพพื้นที่ชุ่มน้าในด้านดิน น้า และป่าไม้ ประเมินความเป็นไปได้ในการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวของพื้นที่ชุ่มน้า วิเคราะห์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลัก ส่งเสริมการฟื้นฟูสภาพพื้นที่ชุ่มน้าที่เสื่อมโทรม และวางแนวทางการบริหารจัดการพื้นที่ชุ่มน้า วิธีด้าเนินการวิจัย ใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสานเพื่อบูรณาการองค์ความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ สังคม และเศรษฐกิจ วิธีดาเนินการจะทาการการประเมินสภาพพื้นที่ชุ่มน้าด้วยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ ซึ่งจะมีการประเมินปัจจัยที่เกี่ยวข้องดังนี้ ข้อมูลดิน ลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดิน สภาพภูมิประเทศ และป่าไม้ มีการประเมินคุณภาพน้าด้วยพารามิเตอร์ดังนี้ ปริมาณออกซิเจนที่ละลายในน้า ความเป็นกรด-ด่าง ปริมาณความขุ่น ปริมาณกลุ่มโคลิฟอร์มแบคทีเรียทั้งหมด และปริมาณฟีคัลโคลิฟอร์มแบคทีเรีย ทาการระบุผู้มีส่วนได้ส่วนเสียด้วยเทคนิคการวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ทาการประเมินมาตรฐานคุณภาพการท่องเที่ยวโดยจะเลือกผู้ทรงคุณวุฒิจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลักและนักวิชาการในท้องถิ่น และทาการสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมายโดยการใช้แบบสอบถามกึ่งมีโครงสร้างเพื่อรวบรวมข้อมูลทางด้านสังคม เศรษฐกิจและ การท่องเที่ยว ผลการศึกษา ผลการประเมินคุณลักษณะของดินพบว่าดินส่วนใหญ่จะมีการจาแนกและ จัดอยู่ในดินในระดับชุดดิน มีบางส่วนที่เป็นดินสัมพัทธ์ และดินผสม พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นดินชุดหล่มสัก ดินชุดนครปฐม ดินชุดแม่ริม และดินชุดสกล การประเมินสภาพน้าพบว่าคุณภาพน้าทุกพารามิเตอร์อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้าผิวดินและมีคุณภาพดี สภาพป่าไม้ในพื้นที่ตาบลห้วยไร่ตั้งแต่ปี พ.ศ.2538 แสดงให้เห็นว่าผืนป่าฝั่งตะวันออกของตาบลในอดีตได้มีการเข้าไปบุกรุกถางป่าเพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพ ป่าไม้เป็นพื้นที่เกษตรกรรม ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 เป็นต้นมาปริมาณของพื้นที่ป่าไม้ได้มีปริมาณเพิ่มขึ้นอย่างไรก็ตามมีพื้นที่ป่าบางแห่งโดยเฉพาะบริเวณตอนล่างของเทือกเขาเพชรบูรณ์ที่ยังอยู่ในสภาพ เสื่อมโทรม จึงต้องอาศัยการเร่งกระบวนการทดแทนตามธรรมชาติโดยอาศัยการฟื้นฟูโดยมนุษย์ ผลการสัมภาษณ์ประชาชนพบว่าแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่น่าสนใจในตาบลห้วยไร่ คือ อ่างเก็บน้าปากห้วยขอนแก่น และ หนองฮี ประเพณีและวัฒนธรรมของตาบลห้วยไร่และพื้นที่ใกล้เคียง ได้แก่ ประเพณี บุญบั้งไฟ ประเพณีกวนข้าวทิพย์ การฟ้อนแขบลาน และเทศกาลประเพณีลอยกระทงและงานเฉลิมฉลองอนุสรณ์สถานเมืองราด อีกทั้งยังเชื่อมโยงไปยังแหล่งท่องเที่ยวที่สาคัญอื่น ได้แก่ อุทยานแห่งชาติน้าหนาว และภูกระดึง ในการประเมินมาตรฐานคุณภาพแหล่งท่องเที่ยวในด้านศักยภาพในการเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศนั้นพบว่า อ่างเก็บน้าปากห้วยขอนแก่นมีความเหมาะสมหรือศักยภาพในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ โดยมีแผนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและส่งเสริมการท่องเที่ยวในชุมชนประกอบด้วย 1) การพัฒนาและฟื้นฟูแหล่งท่องเที่ยวให้เกิดความยั่งยืน 2) ด้านการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งอานวยความสะดวกเพื่อการท่องเที่ยว 3) การพัฒนาสินค้า บริการในชุมชน และ 4) การป้องกันและรักษาความปลอดภัยให้แก่นักท่องเที่ยว
This research were focused to evaluated potential of wetland area in Phetchabun Province by monitoring on physical, biological and socio-economic factors, investigated on feasibility and potential to promote eco-tourism and developed management plan and restored wetland area. This study was conducted at Pak Huai Khon Khan reservoir in Huai Rai Sub-district, Lomsak District, Phetchabun Province. This research was using mixed method to integrated scientific and socio-economic data. Geographic Information System (GIS) was applied to evaluate characteristics of wetland area. Evaluating factors were soil data, land utilization pattern, topography and forest cover. Meanwhile, water qualities measurement were monitored to various parameters i.e. dissolved oxygen, pH value, turbidity value, total coliform bacteria and fecal coliform bacteria counts. The technique to selected a key stakeholders was using stakeholder analysis. For evaluated standard quality of tourism was analyzed by a key stakeholders and local academic staffs. Semi-structure questionnaire was used for asking focused groups to collecting the socio-economic information and the important tourism places in this area.
The results on soil properties showed that most of area were classified to soil series and composed with a few of a soil association and soil mixture. The dominant soil series were Lomsak, Mae Rim, Nakon Pratom and Sakon soil series. The result of water qualities revealed that they have a good quality and under standard regulation. Forestry evaluation indicated that a large area in east of forest land was disturbed during 1995 for agricultural activity. And after 2004 until 2008 forest areas in this region was increase. However, some area especially at the bottom of mountain Phetchabun became to a highly degraded land, and required accelerate natural succession by human restoration. Meanwhile, the results on tourism indicated that the interesting natural places were Pak Huai Knon Khan reservoir and Nong Hee. A traditional and cultural festivals in this and adjacent area were rocket festival, Kun Kaow Tip festival, Font Khap Lan and Loy Krathong and Mueang rat monument ceremony. The connection route tour in adjacent area are Namnao and Phukradung National Park. For ecotourism quality evaluation indicated that Pak Huai Knon Khan have a suitably or potential to promoted to ecotourism area. Management plan for conserving natural resources and enhance sustainable ecotourism land including with develop and restore sustainable tourism, construction on basic and facilities structures, develop goods and services in local area and finally the protection and safety of tourist.
|
|---|
