| บทคัดย่อ |
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพการดำเนินงานการผลิตผักปลอดภัยของกลุ่มเกษตรกรในห่วงโซ่อุปทานตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ เพื่อวิเคราะห์รูปแบบการจัดการห่วงโซ่อุปทานผักปลอดภัย และเพื่อศึกษาปัญหาในห่วงโซ่อุปทานของการผลิตผักปลอดภัย โดยใช้แนวคิด SCOR Model ผู้ให้ข้อมูลการวิจัย คือ เกษตรกรของกลุ่มเกษตรแปลงใหญ่ที่ผ่านการรับรองมาตรฐานเกษตรปลอดภัย (GAP) ในพื้นที่อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ จำนวน 36 ราย จาก 4 กลุ่มเกษตร เครื่องมือใช้แบบสัมภาษณ์ชนิดมีโครงสร้าง เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก สนทนากลุ่มแบบเจาะจง และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนาแสดงผลประกอบคำอธิบายเชิงเหตุผล
ผลการวิจัย พบว่า ระดับต้นน้ำ ด้านการวางแผน (Plan) กลุ่มเกษตรมีการวางแผนดำเนินงานภายในกลุ่มและวางแผนร่วมกับภายนอกกลุ่ม ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐและบริษัทคู่ค้า โดยกลุ่มเกษตรที่มีบริษัทคู่ค้ามีการวางแผนการผลิต แผนการขนส่ง และแผนการรับคืนร่วมกับบริษัทคู่ค้า ด้านการจัดหาปัจจัยการผลิต (Source) พบว่า กลุ่มเกษตรกรใช้วิธีการจัดหาแบบกระจายอำนาจ แหล่งจัดหาจากทั้งภายในและภายนอกกลุ่ม คัดเลือกผู้ขายจากหลายแหล่งตามประเภทปัจจัยการผลิต และส่วนใหญ่ใช้การจัดซื้อผ่านคนกลาง ระดับกลางน้ำ ด้านการผลิต (Make) พบว่า กลุ่มเกษตรที่มีบริษัทคู่ค้าจะใช้รูปแบบการผลิตแบบผลิตตามคำสั่งซื้อ (Make to Order) ส่วนกลุ่มเกษตรที่ไม่มีบริษัทคู่ค้า จะใช้รูปแบบการผลิตเพื่อรอจำหน่ายหรือผลิตเพื่อจัดเก็บ (Made-to-stock) โดยระหว่างผลิตได้ปฏิบัติตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (GAP) มีการตรวจสอบตามมาตรฐานทั้งระหว่างปลูกและหลังการเก็บเกี่ยว ด้านการส่งมอบ (Delivery) กลุ่มเกษตรที่มีบริษัทคู่ค้า มีการกำหนดวันส่งมอบล่วงหน้า กำหนดระยะเวลารอคอยหลังคำสั่งซื้อ ปริมาณส่งมอบต่อเที่ยว ตารางการส่งมอบ เส้นทางการขนส่ง พาหนะขนส่ง ระยะเวลาขนส่งต่อเที่ยว โดยมีการจัดทำเอกสารการส่งมอบให้บริษัทคู่ค้า ซึ่งต่างจากกลุ่มเกษตรที่ไม่มีบริษัทคู่ค้าที่ไม่ได้ดำเนินการ ระดับปลายน้ำ พบว่า จุดหมายปลายทางของผลผลิตผักปลอดภัย ได้แก่ (1) ตลาดในชุมชนท้องถิ่น (2) ตลาดค้าส่งในอำเภอ ที่สำคัญคือ ตลาดเสียงดิศรสี่แยกพ่อขุนผาเมือง (3) ตลาดค้าส่งขนาดใหญ่ระดับประเทศ ที่สำคัญคือ ตลาดไท (4) บริษัทคู่ค้า ที่กระจายสินค้าไปยังร้านค้าในเครือและโรงงานบรรจุ เพื่อส่งมอบสินค้าผักปลอดภัยไปยังผู้บริโภคปลายทางทั้งในประเทศและต่างประเทศและในด้านการส่งคืน (Return) พบว่า กระบวนการรับคืน มีการตรวจสอบสินค้าที่ถูกส่งคืนจากภาพถ่ายและจากตัวสินค้าที่ถูกส่งคืน โดยกลุ่มเกษตรที่มีบริษัทคู่ค้าจะมีการบันทึกข้อมูลการรับคืน เพื่อเก็บเป็นสถิติการหักเงินหรือสำหรับส่งสินค้าไปชดเชย
This research is Qualitative Research. The Objective is to study the operating conditions of safe vegetable production among farmers in the supply chain from upstream to downstream. To analyze the model of safety vegetable supply chain management and to study the problems in the supply chain of safety vegetable production, using the SCOR Model concept. The research informants are farmers of large agricultural groups that have been certified for the Agricultural Safety Standards (GAP) in the area of Lomsak district Phetchabun Province, 36 cases from 4 agricultural groups. The research tool was a structured interview. Collect data from in-depth interviews. Focus Group Discussion and non-participatory observation. Analyze descriptive data, and showed annotations with rational explanations.
The results of the study found that in terms of upstream, in terms of planning, the agricultural group has plans for operations within the group and jointly planning with outside the group, including government agencies and business partners The agricultural group that has trade partners have a production plan, transportation plan, and return plan together with trade partners. Regarding the procurement of production factors (Source), it was found that farmers used decentralized procurement methods. Sources of procurement from both within and outside the group by selecting sellers from many sources according to the type of production factor. And most of them use procurement through the middleman. At the mid-stream level, for production (Make), it was found that the agricultural group with trading partners would use the production model made to order (Make to Order). will use the form Production for sale or production for storage (Made-to-stock). During the production process, the production standards have been followed. Good Agricultural Practices (GAP) standards are inspected both during planting and after harvest. In terms of delivery (Delivery), agricultural groups with trading partners’ Delivery date is set in advance. Set a waiting period after an order is placed. Amount of deliveries per trip delivery schedule Transport route, transport vehicle, transportation period per trip by preparing documents for delivery to business partners This is different from the agricultural group that does not have trading partners that do not operate. At the downstream level, it was found that the destinations of safe vegetable production were (1) markets in local communities, (2) wholesale markets in districts, most importantly Siangadisorn in Market at Pho Khun Pha Mueang Intersection, (3) large wholesale markets nationally are Talad Thai (4) Partner companies that distribute products to affiliated stores and packing factories, to deliver safe vegetable products to end consumers both domestically and internationally, and in terms of returns ( Return), it was found that the return process The returned product is inspected from photographs and from the returned product itself. The agricultural group that has trading partners will record the return information. to keep statistics of deductions or for sending goods to compensate.
|
|---|
| คำสำคัญ |
จัดการห่วงโซ่อุปทาน,ผักปลอดภัย,ต้นน้ำ-กลางน้ำ-ปลายน้ำ,supply chain management,Safety vegetable,Upstream-Midstream-Downstream
|
|---|
