| บทคัดย่อ |
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยวโดยชุมชนเชิงสร้างสรรค์ทั้งเชิงคุณค่าและมูลค่าบนฐานประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม อัตลักษณ์ท้องถิ่นของชุมชนบ้านหวาย บ้านติ้ว อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ 2) เพื่อพัฒนาศักยภาพชุมชนสู่การเป็นชุมชนต้นแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนเข้ากับเครือข่ายภูมิภาค 3) เพื่อวิเคราะห์และพัฒนาศักยภาพช่องทางการตลาดของชุมชนต้นแบบสู่นักท่องเที่ยวเป้าหมายที่มีความเข้มแข็งสามารถพึ่งตนเองได้ และ 4) เพื่อพัฒนาระบบการบริหารจัดการงานวิจัยและพันธกิจสัมพันธ์มหาวิทยาลัยกับสังคมในมหาวิทยาลัยราชภัฎเพชรบูรณ์ ประชากรที่ใช้ในการศึกษาประกอบไปด้วยภาคประชาสังคม ภาครัฐ และภาคเอกชน ขนาดของกลุ่มตัวอย่างวิจัยคือ จำนวน 383 คน ใช้วิธีคัดเลือกตามตารางสูตรเครซี่และมอร์แกน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย มี 6 ชนิด ได้แก่ 1) แบบสอบถามข้อมูล based line data 2) แบบสอบถามพฤติกรรมนักท่องเที่ยว 3) แบบประเมินมาตรฐานการท่องเที่ยวโดยชุมชนตามเครื่องมือ 5 ด้าน 4) แบบประเมินศักยภาพชุมชน โดยใช้ Business Canvas Model 5) แบบสัมภาษณ์แบบเจาะลึก และ 6 กิจกรรมกลุ่ม (Focus Group) การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยวโดยชุมชนเชิงสร้างสรรค์ทั้งเชิงคุณค่าและมูลค่าบนฐานประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม อัตลักษณ์ท้องถิ่นบ้านหวาย และบ้านติ้วคือชิ่นหัวแดงตีนก่าน 2) กลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญตามข้อมูล base line data เป็นเพศชาย 208 คน คิดเป็นร้อยละ 54.31 รองลงมาคือ เพศหญิงจำนวน 175 คน คิดเป็นร้อยละ 45.69 3) พฤติกรรมนักท่องเที่ยว พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่ร้อยละ 50.3 เดินทางมาท่องเที่ยวชุมชนไทหล่มเป็นครั้งแรก ร้อยละ 49.0 โดยมีวัตถุประสงค์เดินทางมาท่องเที่ยวเพื่อผ่อนคลายความเครียด ร้อยละ 23.3 ส่วนใหญ่เห็นว่าชุมชนไทหล่มที่มีอัตลักษณ์เอกลักษณ์ ร้อยละ 48.0 รู้จักหรือค้นคว้าข้อมูลการท่องเที่ยวจากสื่อสังคมออนไลน์ ร้อยละ 70.0 ใช้รถส่วนตัว ร้อยละ 75.0 นิยมใช้ระยะเวลาภายในวันเดียว ร้อยละ 62.3 เลือกเดินทางมาในวันหยุดสุดสัปดาห์ ร้อยละ 87.0 ใช้จ่ายน้อยกว่า 3,000 บาท ร้อยละ 50.3 เดินทางมากับครอบครัว ร้อยละ 76.7 เลือกกำหนดโปรแกรมท่องเที่ยวเอง ร้อยละ 33.7 ต้องการทำกิจกรรมเรียนรู้วิถีวัฒนธรรม ภูมิปัญญาระหว่างท่องเที่ยว ร้อยละ 41.0 ชอบและตัดสินใจซื้อผลิตภัณฑ์สินค้าชุมชนเพราะสินค้ามีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น ร้อยละ 55.7 ใช้รถส่วนตัวเป็นพาหนะระหว่างการท่องเที่ยว ร้อยละ 36.0 เลือกพักแรมที่รีสอร์ทภายในหรือใกล้ชุมชน ร้อยละ 36.0 เลือกรับประทานอาหารของชุมชนพื้นถิ่น ร้อยละ 28.3 เลือกใช้โปรแกรมค้นหา (Search Engine) สำหรับค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับการท่องเที่ยว ร้อยละ 37.7 ใช้สื่อดิจิทัลสำหรับการท่องเที่ยว สำหรับค้นหาข้อมูลเพื่อใช้ในการวางแผนท่องเที่ยว ร้อยละ 38.3 ต้องการข้อมูลการท่องเที่ยวประเภทสถานที่ท่องเที่ยว และร้อยละ 49.7 ชอบรูปแบบประเภทเนื้อหา (Content) ของสื่อดิจิทัลประเภทคลิปวีดีโอ4) ภาพรวมมาตรฐานการท่องเที่ยวโดยชุมชนตามเครื่องมือ 5 ด้านอยู่ในระดับดี และ 5) ชุมชนมีความพร้อมที่จะพัฒนาผู้นำท่องเที่ยวชุมชนให้มีบทบาทในการนำความรู้เผยแพร่ในรูปแบบต่างๆ ให้นักท่องเที่ยวจากจังหวัดอื่นๆ ได้ทราบและเข้ามาท่องเที่ยวในสถานที่ต่างๆ อนึ่งในการสัมภาษณ์และสนทนากลุ่ม สรุปตรงกันว่าผ้าชิ่นหัวแดงตีนก่าน ผ้าสไบ ย่าม กระเป๋า พวงกุญแจ ยางรัดผม ผ้าทอมือรูปดอกจำปา เป็นสินค้าที่นักท่องเที่ยวนิยมซื้อ เพราะเป็นภูมิปัญญาของชุมชนแสดงถึงความคิดสร้างสรรค์และอัตลักษณ์ของชุมชนอย่างแท้จริง
The current study aimed to 1) develop the community-based tourism products on both creativity and value of histories, cultures, and community identities of Wai and Tiew villages, Lomsak district, Phetchabun province, 2) strengthen the community potential as a community-based tourism model in a regional network, 3) analyze and develop the self-reliant and sustainable marketing channels for the community-based tourism model to various target tourists, and 4) develop the public relations and research system management of Phetchabun Rajabhat University with the communities. The population consisted of civil, state, and private sectors. The sample size was 383 subjects which were determined according to the Krejcie and Morgan Table. There were 6 types of the research instruments including 1) a paper questionnaire on the base line data, 2) a paper questionnaire on tourists’ behaviors, 3) a community-based tourism standard evaluation form according to the 5-aspect tool, 4) a community potential evaluation form according to Business Canvas Model, 5) an in-depth interview, and 6) a focus group. The data analysis was processed through percentage and standard deviation. The results were found that 1) the community-based tourism product on both creativity and value of histories, cultures, and community identities of Wai and Tiew villages was the village woman’s hand-woven tubeskirts (phasin) with the red waistband and the draped hem, 2) the majority of the respondents according to the base line data were 208 males (54.31%) and 175 females (45.69%), 3) the Thai tourists’ behaviors were found that 50.3% of the majority visited the first time, 48% visited for relaxation, 23.3% realized the Tai Lom identities, 48% used the online society to seek the information, 70% traveled by private vehicle, 75% spent one-day trip, 62.3% traveled at the weekend, 87% spent 3,000 baht per trip, 50.3% came with the family, 76.7% intended to make an own travel program, 33.7% preferred learning culture, way of life, local wisdom through activities, 41% decided buying local products because of the community identities, 55.7% used private vehicles during the trip in the communities, 36% preferred staying at resorts in or near the communities, 36% preferring local food, 28.3% used a search engine to find tourism information, 37.7% use digital media for travelling and to make a travel plan, 38.3% requires the tourism information about tourist sites, 49.7% preferred the digital contents presented through video clips. 4)the overall level of the community-based tourism standard was good, and 5) the community potential was well-prepared to enhance their tourism leaders in terms of promoting various forms of tourism information to tourists from other provinces. According to the in-depth interview and the group discussion, the tourists’ favorite products indicating the local wisdom, creativity and identity were the village woman’s hand-woven tubeskirts (phasin) with the red waistband and the draped hem, a shawl, a kitbag, a handbag, a keyring, a hair rubber band, and Champak flowered hand-woven cloth.
|
|---|
