| บทคัดย่อ |
การวิจัยในชื่อโครงการการพัฒนาศักยภาพการบริหารจัดการชุมชนโดยรอบอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ มีคำถามการวิจัยหลัก คือ รูปแบบของการพัฒนาศักยภาพการบริหารจัดการชุมชนตำบลศรีเทพควรเป็นอย่างไร และคำถามการวิจัยรอง คือ 1) ศักยภาพชุมชนตำบลศรีเทพเป็นอย่างไร และรูปแบบการบริหารจัดการชุมชนตำบลศรีเทพ ควรเป็นอย่างไร การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาศักยภาพของชุมชนรอบอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ 2) พัฒนาศักยภาพและเสริมสร้างขีดความสามารถการบริหารจัดการชุมชนรอบอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ และ3) นำเสนอรูปแบบการพัฒนาและการเสริมสร้างขีดความสามารถการบริหารจัดการชุมชนรอบอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพสู่การเป็นมรดกโลก รวบรวมข้อมูลจากการวิเคราะห์เอกสาร การสังเกต การสัมภาษณ์และการสนทนากลุ่ม จากกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้นำชุมชน คณะกรรมการชุมชน ตัวแทนชาวบ้านผู้อาศัยอยู่ในชุมชนตำบลศรีเทพ ทั้ง 16 ชุมชนโดยรอบอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ หน่วยงานราชการ หน่วยงานเอกชน จำนวน 185 คน โดยใช้วิธีคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ผู้วิจัยใช้การวิเคราะห์ข้อมูลแบบสรุปอุปนัย โดยการนำข้อมูลจากการวิเคราะห์เอกสาร และสำรวจจากการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม มาจัดทำเป็นระบบและหมวดหมู่ ทำการวิเคราะห์ตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพเชื่อมโยงความสอดคล้องแนวคิดและทฤษฎีที่ผู้วิจัยได้มีการอ้างอิงไว้ และนำข้อมูลที่ได้จากการจัดโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ โดยผู้เชี่ยวชาญในสาขาวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง มาสรุปและเขียนเป็นรูปแบบการบริหารจัดการชุมชน ที่ชุมชนมีส่วนร่วมในการพัฒนารูปแบบของการบริหารจัดการ ด้านต่าง ๆ ที่เหมาะสมกับชุมชนของตำบลศรีเทพ เพื่อที่จะรองรับนักท่องเที่ยวหลังจากที่อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกแล้ว
ผลการวิจัยพบว่า ภาพรวมของการบริหารจัดการ ชุมชนตำบลศรีเทพทั้ง 16 ชุมชน ที่ตั้งอยู่รอบอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ ส่วนใหญ่จะมีรูปแบบการบริหารจัดการตามแบบของกระทรวงมหาดไทย ประกอบด้วย โครงสร้างชุมชนและระบบบริหารจัดการชุมชน โดยการบริหารจัดการชุมชน มีผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้นำ มีคณะกรรมการชุมชน และผู้นำหรือผู้แทนกลุ่มองค์กรในชุมชน รวมถึงผู้ทรงคุณวุฒิของชุมชน เป็นต้น อีกรูปแบบหนึ่งของการบริหารจัดการชุมชน คือ การแบ่งย่อยออกเป็นคุ้ม ประมาณ 8-9 คุ้ม มีประธานคุ้มเป็นหัวหน้าควบคุม รับผิดชอบ ดูแลคุ้มของตนเอง เป็นการกระจายความรับผิดชอบของผู้นำชุมชน ลงสู่ประธานคุ้มภายในชุมชน
ชุมชนตำบลศรีเทพ ทั้ง 16 ชุมชน เป็นชุมชนที่ฐานการพัฒนาชุมชนมาอย่างต่อเนื่อง โดยสะท้อนมาจากฐานงานกลุ่มเด่นชัด คือ กลุ่มด้านเศรษฐกิจในชุมชนที่มีหลายกลุ่ม ซึ่งเป็นงานพัฒนาที่ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานของรัฐและรวมทั้งภาคเอกชนในการสนับสนุน
ดังนั้น คณะผู้วิจัยจึงได้ร่วมกันวิเคราะห์ ค้นหาแนวทางการบริหารจัดการชุมชนตำบลศรีเทพ อำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ ทำการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการชุมชนที่คนในชุมชนมีส่วนร่วม ด้วยการสร้างเป็นกลุ่มอาชีพของชุมชนขึ้น โดยมีโครงสร้างการบริหารจัดการ แบ่งอำนาจหน้าที่รับผิดชอบ มีสมาชิกของชุมชนเป็นคณะกรรมการร่วม เพื่อสร้างจิตสำนึก ความเป็นเจ้าของ เป็นการสร้างกลุ่มขึ้นมาจากปัญหา และความต้องการของชุมชนโดยตรง มีหน่วยงานภาครัฐและเอกชนเข้ามาสนับสนุน
โครงการการพัฒนาศักยภาพการบริหารจัดการชุมชนโดยรอบอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ เป็นโครงการที่ศึกษาวิจัยเพื่อหาแนวทางการบริหารจัดการชุมชน ด้วยการมีส่วนร่วมของชุมชน ในการพัฒนาและบริหารจัดการชุมชนอย่างแท้จริง สำหรับรองรับนักท่องเที่ยวที่จะเข้ามาหลังจากอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก
This research had primary research question which was what would the model of potential development community management of Si Thep sub-district? and secondary research question which was what would the community potential and community management model of Si Thep sub-district?. The purposes of this research were: 1) to study the community potential of Si Thep Historical Park, 2) to develop potential and building competency community management of Si Thep Historical Park, and 3) to present the development model and building competency community management of Si Thep Historical Park to be world heritage. The data was collected by document analysis, observation, interview, and focus group discussion from the 185 personnel by purposive sampling with community leader, community committee, agent local 16 communities of Si Thep Historical Park, and government and private agency. Data was analyzed using analytic induction such as document analysis, non-participant observation, interview, focus group discussion to make a system and categories. The information from the qualitative research was then analyzed by purpose analysis to connect the concept and theory and bring data of workshop project by relevant experts to summary and write the model for development of participant community management of Si Thep sub-district for carrying tourists after Si Thep Historical Park were registered a world heritage.
The findings indicated that most of 16 communities management model of Si Thep Historical Park were management according to the Ministry of Interior consists of community structure and community management system by village headman, community committee, leader or agent local, and community expert. In addition, another community management model was subdivided 8-9 villages which had leader to be responsible and take care each village for spread responsibility into village leader.
The 16 communities of Si Thep sub-district had continuous development as economic group in community by supporting the government and private agency.
The research team has jointly analyzed, find out the guideline of community management in Si Thep sub-district, Si Thep district, Phetchabun Province for development the participant community management model with management structure, spread authority and responsibility, community member as a joint committee to create awareness and ownership. It was a create group from the problem and needs of the directly community by supporting the government and private agency.
The potential development community management of Si Thep Historical Park project was study to find the guideline of participant community management with really development and community management for carrying tourists after Si Thep Historical Park were registered a world heritage.
|
|---|
| คำสำคัญ |
ศักยภาพ,การบริหารจัดการชุมชน,อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ,Potential,Community Management,Si Thep Historica Park
|
|---|
