| บทคัดย่อ |
งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมา วิเคราะห์องค์ประกอบและศึกษาบทบาทหน้าที่ ของการรำเสื้อแขบลาน ตำบลบ้านติ้ว อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพจากการสังเกตและสัมภาษณ์ รวมถึงการศึกษาข้อมูลเอกสาร ระหว่างเดือนพฤษภาคม 2561 ถึงเดือนมีนาคม 2562 นำเสนอในรูปแบบความเรียงเชิงพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยประวัติความเป็นมา พบว่า รำเสื้อแขบลาน ตำบลบ้านติ้ว อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นการรำเพื่อบูชา เจ้าพ่อมเหศักดิ์และเจ้าพ่อผาแดง ซึ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวบ้านให้ความเคารพเชื่อถือ หากทำให้เจ้าพ่อถูกใจฟ้าฝนก็จะตกต้องตามฤดูกาล
องค์ประกอบของการรำ พบว่า การแต่งกาย เสื้อแขนกระบอกสีดำที่ตกแต่งลวดลายเขี้ยวหมาตายด้วยใบลาน ซิ่นทอมือลายมุก ผ้าโพกศีรษะสีแดง แว่นตาดำ กระดิ่งทองเหลือง เล็บ และเข็มขัดเงิน เครื่องดนตรี กลองปั้ง ฉาบใหญ่ ฉาบเล็ก ฆ้อง ฉิ่ง
ท่ารำ พบว่า มี 14 ท่าคือ ท่าไหว้ฟ้าดิน ท่าแตะซ้ายขวา ท่าเดินวน ท่าสองมือสะบัดบน ท่าหงส์กางปีก ท่าสอดสร้อยมาลา ท่ายูงฟ้อนหาง ท่าเซ สะบัดซ้ายขวา ท่าลมพัดพร้าว ท่ามือสองข้างสะบัดบนข้างศีรษะ ท่าบัวแรกแย้ม ท่าเมขลาล่อแก้ว ท่าลา ท่าไหว้ลา ใช้กลองปั้งตีเป็นจังหวะควบคุม มีความยาว 20 จังหวะย่อยต่อ 1 ชุดจังหวะ(จังหวะหน้าทับ) โดยมีการรำซ้ำท่ารำละ 2 ชุดจังหวะจึงมีการเปลี่ยนท่ารำ
บทบาทหน้าที่ของการรำเสื้อแขบลาน พบว่า เป็นปัจจัยเกื้อกูลกันระหว่างวัฒนธรรมประเพณี เกิดการรวมกลุ่มเพื่อประกอบกิจตามความเชื่อ เสริมสร้างความสามัคคี และเป็นการแสดงที่รับใช้ทุกภาคส่วนในท้องถิ่น
คำสำคัญ : นาฏยลักษณ์, เสื้อแขบลาน
The objectives of this research to study history , analyze configuration and study role of Suah Khab Lan Dance at Ban Tiew Sub-district , Lomsak District , Phetchabun Province. By using the qualitative methodology from observation and interview , including to study the document information during May 2018 – Mar 2019 then presented in the form of Descriptive Composition Analysis.
Result of the study history found that Suah Khab Lan Dance at Ban Tiew Sub-district , Lomsak District , Phetchabun Province was a dance to worship Chao Poh Mahesak and Chao Poh Pha-Daeng which are the sacred things that people here respect. If people make Chao Poh happy then the rain will fall in season.
The configuration of dance found that the costume is black cylinder sleeves shirts with decorative design of Khiaw Maa Ty of Palm leaf , Sarong handmade of woven Mook , red headdress , black glasses , brass bells , nails and silver belt. The musical instruments are Pung drum , large cymbals , small cymbals , gong , cymbal.
The step dance found that there are 14 styles as Tah Wai Fah Din , Tah Tae Sai Khwa , Tah Dern Won , Tah Song Muae Sabud Bon , Tah Hong Kang Peek , Tah Sod Soi Mala , Tah Yoong Font Hang ,Tah Say Sabud Sai Khwa , Tah Lom Pad Praw , Tah Muae Song Khang Sabud Bon Khang Srisa , Tah Bua Raek Yam , Tah Mekhala Loh Kaew , Tah Laa , Tah Wai Laa. Use the Pung drum to rhythmic control with the length of 20 small strokes / set of rhythm (Nah Tub rhythm). By means of the twice dances each set of rhythm then dance the next step.
The role of Suah Khab Lan Dance found that the complementary factors of cultures , make people do group work as their belief , support the harmony and the dance serves all local sectors.
Keywords : Thai Classical Dance , Suah Khab Lan
|
|---|
