| บทคัดย่อ |
งานวิจัยนี้นำเสนอกระบวนการสื่อสารเพื่อสร้าง ต่อรอง และรักษาอัตลักษณ์ “ความเป็นม้ง” ของกลุ่มชาติพันธ์ม้งในอำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ โดยมีวัตถุประสงค์ 4 ประการ ได้แก่ 1)เพื่อศึกษาบริบททางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ม้งในอำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ 2)เพื่อการวิเคราะห์การสื่อสารเพื่อสร้าง ต่อรอง และรักษาอัตลักษณ์ “ความเป็นม้ง” ของกลุ่มชาติพันธ์ม้งในอำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ 3)เพื่อศึกษาวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการสร้าง ต่อรอง และรักษาอัตลักษณ์ “ความเป็นม้ง” ของกลุ่มชาติพันธ์ม้งในอำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ 4)เพื่อศึกษาการรับรู้ความหมายและคุณค่าเกี่ยวกับอัตลักษณ์“ความเป็นม้ง” ของกลุ่มชาติพันธ์ม้งเองและของคนอื่น
วิธีดำเนินการวิจัยใช้แนวทางศึกษาเชิงคุณภาพ ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) โดยใช้แบบสัมภาษณ์และการวิเคราะห์ตัวบท (Texting Analysis) จากเกณฑ์การวิเคราะห์ รวมถึงการสังเกต แล้วนำข้อมูลที่เก็บรวบรวมทั้งหมดมาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มชาติพันธุ์ม้งมีลักษณะการต่อสู้ ต่อรอง เพื่อรักษาอัตลักษณ์ วัฒนธรรม “ความเป็นม้ง” ไว้ 3 ระดับ โดยชั้นของอัตลักษณ์ที่พบมากที่สุด คือ อัตลักษณ์ชั้นที่ 2 กล่าวคือ กลุ่มชาติพันธุ์ม้งส่วนใหญ่แสดงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมความเป็นม้งในระดับที่มีการต่อสู้ต่อรอง แบบลดทอน ปรับประยุกต์ ผสมผสานอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม ทั้งด้านภาษา ด้านอาหารการกิน ด้านประเพณีและพิธีกรรม ด้านความเชื่อและการนับถือศาสนา รองลงมา คือ อัตลักษณ์ชั้นที่ 3 กล่าวคือ กลุ่มชาติพันธุ์ม้งแสดงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมความเป็นม้งในระดับชั้นที่ 3 ที่มีการเปลี่ยนแปลงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมในด้านที่อยู่อาศัย อาหาร และลักษณะการแต่งกายโดยเฉพาะกลุ่มม้งวัยรุ่นที่นิยมแต่งกายแบบร่วมสมัยมากขึ้น ส่วนการแสดงออกในลักษณะอัตลักษณ์ชั้นที่ 1 มีน้อยมาก มีเพียงกลุ่มชาวม้งอาวุโสที่ยังคงรักษาอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมแบบม้งโบราณดั้งเดิมไว้ในทุกๆ ด้าน ทั้งด้านภาษา ด้านอาหารการกิน ด้านเครื่องแต่งกาย ด้านที่อยู่อาศัย ด้านประเพณี พิธีกรรม ด้านความเชื่อ และการนับถือศาสนาที่ยังไม่มีกรเปลี่ยนแปลงมากนักในการดำรงชีวิตประจำวันของกลุ่มชาติพันธุ์ม้ง ในเขตอำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อการสร้าง ต่อรอง และรักษาอัตลักษณ์ “ความเป็นม้ง” ของกลุ่มชาติพันธ์ม้งในอำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ที่มีการเปลี่ยนแปลงไปที่พบได้แก่ ปัจจัยทางด้านการเมือง เศรษฐกิจ การศึกษาและเทคโนโลยี ส่วนการรับรู้ความความและคุณค่าเกี่ยวกับอัตลักษณ์ “ความเป็นม้ง” นั้นพบว่า ของกลุ่มชาติพันธุ์ม้งเอง และของคนอื่นที่เด่นชัด ได้แก่ ชุดม้ง ภาษาม้ง ประเพณีพิธีกรรม และการนับถือศาสนา
คำสำคัญ : ชาติพันธุ์ม้ง,การสื่อสารอัตลักษณ์,อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม,บ้านเข็กน้อย จังหวัดเพชรบูรณ์
This research presented the communication process for creating, negotiating and maintaining “Hmong” identity of Hmong ethnic groups in Khaokor District, Phetchabun Province with 4 objectives including 1) to examine cultural contexts of Hmong ethnic groups in Khaokor District, Phetchabun Province, 2) to investigate and analyze the communication for creating, negotiating and maintaining “Hmong” identity of Hmong ethnic groups in Khaokor District, Phetchabun Province, 3) to study and analyze the factors having effects on creating, negotiating and maintaining “Hmong” identity of Hmong ethnic groups in Khaokor District, Phetchabun Province and 4) to study the acknowledgement of meaning and value of “Hmong” identity of Hmong ethnic groups and of other people. The research methodology was a qualitative approach through in-depth interview using interview forms and textual analysis through analysis criteria including observation. Then, all data collected were analyzed. The findings revealed that Hmong ethnic group’s characters were to fight, negotiate for maintaining “Hmong” cultural identity at 3 levels. The identity level found at the most was the second identity level, namely most of Hmong ethnic groups showed Hmong cultural identity at the level with reducible fight, negotiation, application and mixture of cultural identity, including languages, foods, traditions, rituals, belief and religion. The following was the third identity level, namely the Hmong ethnic groups presented Hmong cultural identity at the third level with the cultural identity changing of housing, foods and dressing manners, especially Hmong teenage group preferred dressing much more contemporarily. In contrary, the expression at the first identity level was at the least. There was only a group of Hmong elders who still maintained all aspects of ancient Hmong cultural identity, including languages, foods, dresses, housing, traditions, rituals, belief and religion which did not changed much in daily life of Hmong ethnic groups in Khaokor District, Petchabun Province. The factors having effects on creating, negotiating and maintaining “Hmong” identity of Hmong ethnic groups in Khaokor District, Phetchabun Province with changes included the factors of politics, economics, education and technology. According to the acknowledgement of meaning and value of “Hmong” identity, it was found that the obvious identity of Hmong ethnic groups and of other people comprised Hmong costumes, Hmong language, tradition, rituals and religion.
|
|---|
| คำสำคัญ |
Hmong Ethnic,Identity Communication,Cultural Identity,Bann Kheknoi,Petchabun Province,ชาติพันธุ์ม้ง,การสื่อสารอัตลักษณ์,อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม,บ้านเข็กน้อย จังหวัดเพชรบูรณ์
|
|---|
